Η μεγάλη αδικία με τους δασωθέντες αγρούς

Με αφορμή το ψήφισμα – παρέμβαση του ΓΕΩΤΕΕ – Παρ. Ανατολ. Μακεδ. & Θράκης (δες: εδώ) θα πρέπει να επισημανθεί ένα… παράδοξο της δασικής νομοθεσίας, όπως ισχύει σήμερα, και όπως αναδεικνύεται μέσα από τις αναρτήσεις των Δασικών Χαρτών, μεταξύ των εκτάσεων με χαρακτήρα ΔΑ (εκχερσώσεις) και ΑΔ (δασωμένοι αγροί).

Για τις μεν πρώτες έχουν τεθεί προϋποθέσεις και όροι για τη νομιμοποίηση της αγροτικής χρήσης τους, ή ακόμα και εξαγοράς τους, εάν η εκχέρσωση έχει λάβει χώρα προ του 1975. Για τις δεύτερες, πέραν των προϋποθέσεων που σχετίζονται με την ύπαρξη τίτλων κυριότητας (για την αναγνώριση ιδιωτικών δικαιωμάτων), η εξαίρεση μόνο των δασικών εκτάσεων, από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, και όχι των εκτάσεων με μορφή δάσους (βλ. άρθρο 67 ν. 998/79, όπως ισχύει), δυσκολεύει εξαιρετικά την εφαρμογή ευνοϊκών ρυθμίσεων για τους ιδιοκτήτες παλαιών αγρών, που για οποιανδήποτε λόγο (ακόμα και λόγω υπαιτιότητας της διοίκησης – π.χ. εσφαλμένη συμπερίληψη αγροτεμαχίων σε ευρύτερες αναδασωτέες) έχουν δασωθεί. Στην πράξη, η ευνοϊκή αντιμετώπιση για τους ιδιώτες αφορά μόνο σε αγρούς του έτους 1945 που δεν έχουν δασωθεί πολύ, δηλαδή που το ποσοστό δασοκάλυψής τους είναι μεταξύ 15-25%! Στις περιπτώσεις που το ποσοστό δασοκάλυψης (δάσωσης) ξεπερνά το 25% τότε η έκταση χαρακτηρίζεται ως … ιδιωτικό δασοτεμάχιο, χωρίς καμία δυνατότητα αξιοποίησης. Δηλαδή, υπάρχει το παράδοξο της “επιβράβευσης” όσων εκχέρσωσαν μέχρι το έτος 2007 δημόσια δάση και δασικές εκτάσεις, και της τιμωρίας όσων δεν μπόρεσαν (π.χ. για λόγους υγείας, μετανάστευσης κλπ), ή εξαναγκάστηκαν από μακροχρόνιες διενέξεις με τη δασική διοίκηση, ή δεν ήθελαν (π.χ κληρονομικοί ή οικονομικοί λόγοι) να αξιοποιούν γεωργικά ιδιωτικές εκτάσεις με γεωργικό χαρακτήρα κατά το παρελθόν (1945), για μεγάλο ή και βραχύ χρονικό διάστημα. Υπάρχουν περιοχές με εξαιρετικά ευνοϊκές κλιματεδαφικές συνθήκες, που χωρίς καθάρισμα – όργωμα εγκαθίσταται δασική βλάστηση ακόμα και μέσα σε 3-4 χρόνια. Σε μία ευνομούμενη Πολιτεία δεν μπορεί η Δασική Υπηρεσία να είναι ο μπαμπούλας που περιμένει να χαρακτηρίσει ως δασικά χωράφια και περιβόλια όπου σταματούν οι καλλιεργητικές φροντίδες, ακόμα και για μικρό χρονικό διάστημα. Ούτε είναι δυνατόν οι ιδιοκτήτες των εκτάσεων αυτών να εξαναγκάζονται να τις καλλιεργούν αδιαλείπτως για να μην θεωρηθούν ως δασικές.

Θα πρέπει, βέβαια, εδώ να σημειωθεί ότι θεωρητικά είναι δυνατή και στις εκτάσεις αυτές η έγκριση επέμβασης για γεωργική χρήση, με την πληρωμή του 50% του ανταλλάγματος χρήσης (συνοδευόμενη από την απαιτούμενη τεχνικο-οικονομική μελέτη και με τη συνδρομή των λοιπών προϋποθέσεων).

Η προηγούμενη ρύθμιση (άρθρο 12 ν. 3208/03) θεωρούσε ως ιδιωτικά δασοτεμάχια, τα προερχόμενα από δασωμένους αγρούς, μόνο τις περιπτώσεις εκείνες που αυτά καλύπτονταν από τα λεγόμενα κατονομαζόμενα 7 δασοπονικά είδη (πλάτανος, έλατο, δρυς -πλην πρίνου και αριάς-, πεύκο, οξυά, σκλήθρο, καστανιά). Με τον τρόπο αυτό, ένας μεγάλος αριθμός περιπτώσεων που αφορούσε δάσωση με θαμνώδη, εν γένει, είδη, όπως αείφυλλα – πλατύφυλλα, εξαιρούνταν των προστατευτικών διατάξεων της δασικής νομοθεσίας, και η συγκεκριμένη ρύθμιση δεν ήταν κενού περιεχομένου, όπως είναι σήμερα. Κατά την άποψή μας θα πρέπει να επανέλθει η διάταξη αυτή, τουλάχιστον για να είναι δυνατή η εκχέρσωση αποκλειστικά και μόνο για γεωργική χρήση, χωρίς την πληρωμή του ανταλλάγματος χρήσης.

Τσουνάμι παρεμβάσεων και…τροπολογιών (upd)

Βροχή πέφτουν ενέργειες θεσμικών φορέων που αφορούν στην υπό εξέλιξη ανάρτηση των Δασικών Χαρτών. Υπενθυμίζουμε ότι οι πρώτες προθεσμίες λήγουν σε 2 εβδομάδες! Ας ξεκινήσουμε με τις τροπολογίες (τελευταία ενημέρωση: δεν έγιναν δεκτές επειδή επίκειται συνολική νομοθετική ρύθμιση):

Οι ΑΝΕΛ κατέθεσαν τροπολογία (που κατατέθηκε στο αγροτικό νομοσχέδιο, που κυρώνει τη σύμβαση-μνημόνιο συνεργασίας της Ελλάδας με το Αζερμπαϊτζάν), στην αιτιολογική έκθεση της οποίας αναφέρονται τα εξής (οι επισημάνσεις δικές μας):

«Η ανάρτηση και η κύρωση των δασικών χαρτών αποτελούσε υποχρέωση της χώρας μας. Επί σαράντα (40) χρόνια ουδεμία προσπάθεια έγινε προκειμένου να αποσαφηνιστεί ποια έκταση είναι δασική ή μη. Οι πιο κάτω αναφερόμενες προτάσεις διατάξεων νόμου: Διπλασιάζουν την προθεσμία υποβολής ενστάσεων 120 ημέρες κατά των δασικών χαρτών. Προβλέπουν την ανάκληση από τη Διοίκηση όλων των πράξεων αναδάσωσης που αφορούν αγροτικές εκτάσεις, χωρίς έξοδα και ενστάσεις από τους ενδιαφερομένους ιδιοκτήτες. Προβλέπουν ότι οι εκτάσεις που είναι ενταγμένες στο σύστημα ενισχύσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, θεωρούνται αγροτικές, προϋφιστάμενες μάλιστα του έτους 1975. Η πρωτοβουλία αυτή κρίθηκε απόλυτα αναγκαία, αφού η στρεβλή κατάσταση που δημιουργήθηκε το 2014 από την χωρίς επαρκείς οδηγίες ανάθεση των δασικών χαρτών σε ιδιωτικές εταιρείες από την τότε Κυβέρνηση, δημιούργησε σωρεία προβλημάτων και οδήγησε στην ανεξέλεγκτη έκδοση πράξεων αναδάσωσης σε αγροτικές εκτάσεις, πράγμα που θα οδηγούσε με βάση την κείμενη νομοθεσία σε υποχρέωση του δημοσίου να απαλλοτριώσει τις εκτάσεις αυτές και σε περίπτωση που δεν ολοκληρώνονταν οι απαλλοτριώσεις να επιστρέψει τις εκτάσεις στους ιδιώτες. Όπως γίνεται αντιληπτό η απαράδεκτη αυτή κατάσταση οφείλεται στην πρόχειρη οργάνωση της σύνταξης των δασικών χαρτών από ιδιωτικές εταιρείες το 2014 κατ’ εντολή της τότε Κυβέρνησης.

Για το λόγο αυτό προτείνουμε τις παρακάτω νομοθετικές ρυθμίσεις: Η παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν. 3889/2010 τροποποιείται ως εξής : «Κατά του περιεχομένου του δασικού χάρτη που αναρτήθηκε επιτρέπεται η υποβολή αντιρρήσεων μέσα σε αποκλειστική προθεσμία εκατόν είκοσι (120) ημερών από την ημερομηνία που ορίζεται στην πρόκληση υποβολής αντιρρήσεων της παραγράφου 2 του άρθρου 14 του παρόντος νόμου».
Και επίσης να προστεθεί παρ. 6. στο ίδιο άρθρο: «Στην περίπτωση, που στο δασικό χάρτη εμφανίζονται αγροτικές εκτάσεις ως αναδασωτέες, δεν απαιτείται η υποβολή αντιρρήσεων και οι σχετικές πράξεις αναδάσωσης ανακαλούνται από τη Διοίκηση οίκοθεν, πλην των περιπτώσεων, που έχει εκδοθεί δικαστική απόφαση για τη νομιμότητα των πράξεων».
Στο άρθρο 3 παρ. 7 του Ν. 998/1989 προστίθεται εδάφιο ως εξής : «Οι αγροτικές εκτάσεις, που είναι ενταγμένες στο σύστημα άμεσων ενισχύσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ θεωρούνται, ως απλό τεκμήριο αγροτικές προ του έτους 1975, των οποίων η υφή της βλάστησης διαπιστώθηκε διοικητικά από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ανατρέχουσας της πραγματικής κατάστασης αυτών προ του έτους 1975»

Η ΝΔ κατέθεσε επίσης τροπολογία με πρώτο υπογράφοντα τον τομεάρχη Περιβάλλοντος, Κώστα Σκρέκα κι άλλους 9 βουλευτές, και ζητά, μεταξύ άλλων, να προστεθούν άλλες 3 παράγραφοι στο άρθρο 15, του νόμου 3889/2010 ώστε η υποβολή αντιρρήσεων να γίνεται ατελώς σε περιοχές που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες από όποιον έχει έννομο συμφέρον. Ζητά επίσης να υπάρξουν μεταβατικές διατάξεις για το άρθρο 155 του νόμου 4389/2016 για το οποίο υπάρχει η υποχρέωση ολοκλήρωσης της διαδικασίας κύρωσης των δασικών χαρτών. Συγκεκριμένα ζητά ν’ ανασταλεί ως το τέλος του 2019 η επιβολή και η είσπραξη προστίμων, για διατάξεις, που αφορούν στη δασική νομοθεσία. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις έχουν ως εξής:

«Παρ. 6: “Για τις εκτάσεις που εμφανίζονται ως άλλης μορφής στον παλαιότερο χρόνο αεροφωτογράφισης και άλλης μορφής σήμερα και βρίσκονται εντός του περιγράμματος ευρύτερης έκτασης, που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα με αντίστοιχη πράξη της διοίκησης, επιτρέπεται η υποβολή αντιρρήσεων ατελώς, από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον για τις εκτάσεις αυτές. Οι αντιρρήσεις εξετάζονται από τις επιτροπές εξέτασης αντιρρήσεων του άρθρου 18 του παρόντος, ώστε να τροποποιηθούν ή να ανακληθούν οι πράξεις αυτές κατά το μέρος που συμπεριέλαβαν τις εκτάσεις αυτές.”

Παρ. 7: “Αντιρρήσεις υποβάλλονται και για τις εν γένει δασικές εκτάσεις καθώς και τις εκτάσεις των παραγράφων 5α, 5β του Άρθρου 3 του Ν.998/1979 όπως ισχύει και περιλαμβάνονται εντός των ορίων κήρυξης αναδασωτέας και εξετάζονται από τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων του Άρθρου 18 του παρόντος Νόμου.” (Σημείωση: για ανάλογη πρόταση βλ. εδώ)

Παρ. 8: “Για τις εκτάσεις της παρ. 5 του άρθρου 47, καθώς και για τις εκτάσεις της παρ.1 του άρθρου 47β του Ν.998/1979, όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν επιτρέπεται η υποβολή αντιρρήσεων ατελώς. Οι αντιρρήσεις εξετάζονται από τις επιτροπές εξέτασης αντιρρήσεων του άρθρου 18 του παρόντος προκειμένου να αποδοθεί η νόμιμη αλλαγή χρήσης και η μη υπαγωγή των εκτάσεων αυτών στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας πριν την κύρωση του δασικού χάρτη.”

Μεταβατική διάταξη: Στο άρθρο 155 του Ν.4389/2016 προστίθεται παράγραφος, σύμφωνα με την οποία, μέχρι το τέλος του έτους 2019 για το οποίο υπάρχει η υποχρέωση ολοκλήρωσης της διαδικασίας κύρωσης των δασικών χαρτών, αναστέλλεται η επιβολή και είσπραξη προστίμων που πηγάζουν από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας».

Θεσμικές παρεμβάσεις:

(1) η Συντονιστική Επιτροπή Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδας εξέδωσε την παρακάτω ανακοίνωση:

«Η κατάρτιση του Δασολογίου στη χώρα, εκτός από συνταγματική επιταγή, είναι το μόνο αποτελεσματικό μέσο για την προστασία και διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων της Ελλάδας. Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει αποφανθεί ότι η διαδικασία κατάρτισης των δασικών χαρτών είναι μεν αυτοτελής και δεν εξαρτάται από την διαδικασία κατάρτισης του κτηματολογίου, πλην όμως η κύρωση των δασικών χαρτών θα πρέπει να ολοκληρώνεται πριν την περαίωση της κτηματογράφησης, άλλως αυτή θα είναι νομικά πλημμελής.

Οι δασικοί χάρτες της χώρας, λόγω της πρόσφατης νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, αναρτήθηκαν εσπευσμένα, περιέχουν σωρεία λαθών και χαρακτηρίζουν καλλιεργήσιμες επιφάνειες ως δασικές εκτάσεις, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο απώλειας ιδιωτικής περιουσίας, λόγω του τεκμηρίου κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου στις εκτάσεις που χαρακτηρίζονται ως δασικές.

Η Συντονιστική Επιτροπή Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδας ζητά από την Ελληνική Πολιτεία:

– την άμεση ανάκληση των αναρτημένων δασικών χαρτών,
– την αναστολή της κύρωσης των δασικών χαρτών για ικανό χρονικό διάστημα, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις και συμπληρώσεις επ’ αυτών,
– τον χαρακτηρισμό ως αγροτικών εκτάσεων, αυτών που στις αεροφωτογραφίες είτε του έτους 1945 είτε του 1960 φαίνεται να είχαν αγροτικό χαρακτήρα και
– τη μείωση του ειδικού τέλους άσκησης αντιρρήσεων.

Η νομοθέτηση και η διοικητική αντιμετώπιση της προστασίας των δασικών εκτάσεων ισότιμα με την προστασία της ιδιωτικής περιουσίας, η εξισορρόπηση της προστασίας ιδιωτικού και δημόσιου συμφέροντος, ο περιορισμός του έργου της κτηματογράφησης σε τεχνική διαδικασία χαρτογράφησης ως συμπληρώματος του θεσμού της μεταγραφής, ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας, με συνολική ανάγνωση και ενιαία αντιμετώπιση του συνόλου των ανωτέρω εκτεθέντων ζητημάτων, σε συνδυασμό με την κωδικοποίηση, η οποίας έχει μεν ολοκληρωθεί αλλά δεν έχει ακόμη γίνει νόμος του Κράτους καθώς και η σύνταξη του δασολογίου, θα επιλύσουν τις αντιθέσεις της περιπτωσιολογικής και αποσπασματικής αντιμετώπισης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των δασικών εκτάσεων, θα άρουν αδικίες του παρελθόντος και θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την αειφόρα διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων και την εξασφάλιση του πολυλειτουργικού ρόλου τους».

(2) το Παράρτημα Ανατολικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος εξέδωσε  ψήφισμα,  σύμφωνα με το οποίο πρέπει «να αντιμετωπιστούν με ευνοϊκότερο τρόπο οι δασωμένοι αγροί, δηλαδή τα αγροτεμάχια με τίτλους ιδιοκτησίας, που για διάφορους λόγους δασώθηκαν, ώστε να μπορούν οι νόμιμοι ιδιοκτήτες τους, να τα εκχερσώσουν, μόνο όμως για αγροτική χρήση και όχι για οικιστική, με ταυτόχρονη τήρηση του δασικού ισοζυγίου».

Το ΓΕΩΤΕΕ αιτείται επίσης παράταση προθεσμίας τουλάχιστον 6 μηνών για αντιρρήσεις επί των δασικών χαρτών, καθώς επίσης και μείωση των σχετικών παράβολων, περαιτέρω.

Θέμα: « Διαβίβαση κοινού ψηφίσματος φορέων για την ανάρτηση των Δασικών Χαρτών»

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση των Δασικών Χαρτών σε περιοχές αρμοδιότητας των Φορέων μας, το Παράρτημα Ανατολικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, το Τμήμα Ανατολικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, ο Δικηγορικός Σύλλογος Καβάλας, υπηρετώντας ο καθένας τον θεσμοθετημένο ρόλο του, ως συμβούλου της πολιτείας στα αντικείμενα τα οποία είναι ταγμένος, και ο Δήμος Καβάλας, αποβλέποντας στην προστασία, στην ανάπτυξη και στη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας, συντάξαμε κοινό ψήφισμα που αφορά την ανάρτηση των Δασικών Χαρτών και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και χρήζουν άμεσης επίλυσης.

Τα προβλήματα και τα ζητήματα που σας θέτουμε στο εν λόγω ψήφισμα, εν μέρει προέρχονται και από τα συμπεράσματα της πρόσφατης ενημερωτικής εκδήλωσης όλων των ανωτέρω φορέων στην Καβάλα για τους δασικούς χάρτες, που είναι μέρος μιας ευρύτερης ενημερωτικής εκστρατείας που έχουμε ξεκινήσει όλοι μαζί οι ανωτέρω φορείς για την ενημέρωση όλων των πολιτών της περιοχής αναγνωρίζοντας το επικοινωνιακό έλλειμμα που υπάρχει στην τοπική κοινωνία για το θέμα της ανάρτησης των δασικών χαρτών.

Η άμεση επίλυση αυτών των προβλημάτων που σας θέτουμε στο ψήφισμα θα οδηγήσει στην ομαλή ολοκλήρωση και κύρωση της ανάρτησης των Δασικών Χαρτών. Αυτός άλλωστε είναι και ο σκοπός της κοινής ενημερωτικής εκστρατείας μας, θέλοντας να συμβάλλουμε έτσι και εμείς στην ομαλότερη και πληρέστερη υλοποίηση τους.

 

Μετά την επόμενη μέρα (της εγκυκλίου των αναδασωτέων)…

Πολλή συζήτηση ξεσήκωσε (και) στα social media το θέμα του χειρισμού των αναδασωτέων εκτάσεων (για να ακριβολογούμε: των εκτάσεων που εμφανίζονται με χαρακτήρα “ΑΝ” στους αναρτημένους Δασικούς Χάρτες) και αρκετά ενδιαφέρουσα βρήκαμε μία σχετική εισήγηση ομάδας δασολόγων της Δασικής Υπηρεσίας, την οποία αναδημοσιεύουμε παρακάτω (η οποία, προφανώς, δεν έγινε δεκτή):

Με αφορμή τις αναρτήσεις Δασικών Χαρτών που βρίσκονται σε εξέλιξη σε διάφορες περιοχές της Χώρας και για την ενιαία αντιμετώπιση από τις Δασικές Υπηρεσίες ερωτημάτων που ανακύπτουν σχετικά με την υποβολή ή μη, αντιρρήσεων από τους ενδιαφερόμενους σε εκτάσεις που έχουν κηρυχτεί ως αναδασωτέες, θέτουμε υπόψη σας τα εξής:

Οι κηρυγμένες ως αναδασωτέες εκτάσεις, παρότι εμφανίζονται στο θεματικό περιεχόμενο των Δασικών Χαρτών με ξεχωριστό κωδικό (ΑΝ), είναι διακριτές Διοικητικές Πράξεις και δεν αποτελούν αντικείμενο υποβολής αντιρρήσεων με μοναδικό κριτήριο την υπαγωγή ιδιοκτησιών μέσα στο περίγραμμα της αναδασωτέας και συνεπώς αντιρρήσεις αυτού του περιεχομένου δεν θα εξετάζονται από τις ΕΠΕΑ.

Σε αντιδιαστολή με τα προαναφερόμενα, οι κωδικοί φυτοκάλυψης που εμφανίζονται στο δασικό χάρτη, κάτω από το επίπεδο (υπόβαθρο) εμφάνισης των κηρυγμένων ως αναδασωτέων εκτάσεων προφανώς και αποτελούν αντικείμενο υποβολής αντιρρήσεων, όπως ακριβώς ισχύει για τις περιοχές που δεν έχουν κηρυχτεί με πράξεις της διοίκησης ως αναδασωτέες.

Συνεπώς οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ενημερώνονται ότι μπορούν να υποβάλλουν αντιρρήσεις με κριτήριο μόνο τον κωδικό φυτοκάλυψης (δηλαδή τον αποτυπωμένο στο Δ.Χ χαρακτήρα της έκτασής για την οποία ενδιαφέρονται) και όχι επικαλούμενοι ως λόγο ότι η έκταση αυτή εμπεριέχεται στο περίγραμμά της αναδασωτέας. Στην περίπτωση αυτή, οι υποβαλλόμενες αντιρρήσεις για το χαρακτήρα της έκτασης που τους αφορά, θα εξετάζονται από τις ΕΠΕΑ.

Σχετικά με τον περαιτέρω χειρισμό αυτών των περιπτώσεων και την πιθανή υπαγωγή μιας έκτασης στις εξαιρέσεις της κήρυξης ως αναδασωτέας , θέτουμε υπόψη σας τα εξής : Όταν στις πράξεις κήρυξης ως αναδασωτέων εκτάσεων, υπάρχει λεκτική διατύπωση εξαίρεσης των εκτάσεων που δεν είχαν δασικό χαρακτήρα, τότε με βάση το σχετικό με την έκταση απόσπασμα του κυρωμένου δασικού χάρτη θα χορηγείται από το αρμόδιο Δασαρχείο ή την Δ/νση Δασών άνευ Δασαρχείων, βεβαίωση υπαγωγής ή μη στις εξαιρέσεις της αναδασωτέας, με λεκτική διατύπωση (αναδασωτέες λόγω πυρκαγιάς), μετά από αίτημα του ενδιαφερόμενου και σχετική έρευνα από την αρμόδια αρχή για το χαρακτήρα (δασικό ή μη) της έκτασης (προγενέστερες σε πλησιέστερο χρόνο Α/Φ, στοιχεία φακέλου αναδασωτέας κλπ) πριν την πυρκαγιά. Ανάκληση ή τροποποίηση αναδασωτέας για οποιαδήποτε πραγματική ή Νομική αιτία θα γίνεται σύμφωνα με τα ισχύοντα, λαμβάνοντας υπόψη και τον Δασικό Χάρτη”

Τόσο με σύντομα σχόλιά μας στα social media (fb) όσο και από αυτήν εδώ τη στήλη μας, έχουμε να πούμε τα εξής – κάνοντας μία σειρά λογικών συλλογισμών:

  1. Ο Δασικός Χάρτης -εξ ορισμού- αποτυπώνει το σύνολο των εκτάσεων που υπάγονται στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (σημείωση: με την εξαίρεση των οικισμών από την ανάρτηση και των οικ. πυκνώσεων από την άσκηση αντιρρήσεων, ο Δασικός Χάρτης “απώλεσε” τα άλση-πάρκα εντός οικιστικών περιοχών – καθώς επίσης και τις δασικές εκτάσεις εντός των οικ. πυκνώσεων)
  2. Οι αναδασωτέες εκτάσεις περιλαμβάνονται στις εκτάσεις που υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας
  3. Η διαδικασία του άρθρου 14 (Πράξεις Χαρακτηρισμού) και της κήρυξης εκτάσεων ως αναδασωτέων (απορρέουσα από το άρθρο 117 του Συντάγματος) είναι διακριτές διαδικασίες. Η δεύτερη μάλιστα διαδικασία είναι “αυξημένης ισχύος”, γίνεται από τον Γ.Γ. Αποκ/νης Δ/σης (αντί του Δασάρχη) και δεν προβλέπεται ενδικοφανής διαδικασία
  4. Οι διαδικασίες του άρθρου 14 (έκδοση Π.Χ., Επιτροπές) παύουν με την ανάρτηση του Δασικού Χάρτη. Άρα, ο Δ.Χ. υποκαθιστά πλήρως τις διαδικασίες αυτές. Ανάλογη πρόβλεψη όμως δεν υπάρχει για τις διαδικασίες κήρυξης εκτάσεων ως αναδασωτέων
  5. Οι αναδασωτέες εκτάσεις μπορούν να διακριθούν σε 2 κύριες περιπτώσεις, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία και νομολογία: (α) στις ισχυρές αναδασωτέες, δηλαδή αυτές που συνοδεύονται από τοπογραφικό διάγραμμα που εφαρμόζεται ασφαλώς επί του εδάφους και (β) στις “μη ισχυρές”, που πάσχουν από άποψη ασφαλούς τοποθέτησης επί του εδάφους. Στη 2η περίπτωση εντάσσονται οι ευρύτερες αναδασωτέες με λεκτική εξαίρεση γεωργικών εκτάσεων, καθώς επίσης και πολύ παλαιότερες κηρύξεις, που δεν εφαρμόζονται ασφαλώς (πχ Αττικής 1934).
  6. Η 1η περίπτωση διακρίνεται σε δύο ακόμα υπο-κατηγορίες: (α1) στις αναδασωτέες όπου χωρεί έκδοση Πράξης Χαρακτηρισμού (πχ δασωθέντες αγροί – μόνο για περιπτώσεις γεωργικών εκτάσεων του 1945, που δασώθηκαν μεταγενέστερα και εκχερσώθηκαν ή κάηκαν) και (α2) στις αναδασωτέες όπου δεν χωρεί η έκδοση Π.Χ.
  7. Με βάση τα παραπάνω, έχουμε προτείνει ότι άσκηση αντιρρήσεων ως προς τον χαρακτήρα σε εκτάσεις με χαρακτήρα “ΑΝ” είναι παραδεκτή μόνο για τις περιπτώσεις (α1) και (β), αφού με την ανάρτηση του Δ.Χ. παύει και η δυνατότητα αίτησης για έκδοση Π.Χ.
  8. Επίσης, άσκηση αντίρρησης, επί διοικητικών πράξεων γενικότερα, θα πρέπει να είναι παραδεκτή και λόγω εσφαλμένης τοποθέτησης των ορίων, θεωρητικά για το σύνολο των περιπτώσεων, αλλά πρακτικά μόνο για την περίπτωση (β). Υπάρχουν π.χ. Πράξεις Χαρακτηρισμού που εκδόθηκαν επί περιγραμμάτων εποικιστικών εκτάσεων που οφθαλμοφανώς δεν “πατάνε” στην πραγματική κατάσταση του εδάφους (βλ. Ν.Θεσ/νίκης, Μηχανιώνα).
  9. Ιδίως για τις εκτάσεις με χαρακτήρα “ΑΝ/ΑΑ” σε ευρύτερες αναδασωτέες, θα έπρεπε να υπάρχει ατέλεια από την πληρωμή παραβόλου. Αυτές οι περιπτώσεις κανονικά θα έπρεπε να έχουν εξαιρεθεί πριν από την ανάρτηση, αλλά ακόμα κι έτσι, η ατέλεια θα άφηνε ευχαριστημένους τους θιγόμενους, και θα διευκόλυνε το έργο των Δασικών Υπηρεσιών
  10. Η πρόσφατη εγκύκλιος της Κ.Υ δημιουργεί μία κατάσταση “ασυλίας” για όλες συλλήβδην τις αναδασωτέες εκτάσεις, προτείνοντας την αυτεπάγγελτη άρση ή ανάκλησή τους (του άρθρου 44), με μέριμνα των τοπικών Δασαρχείων. Μία Mission Impossible που καθιστά τους Δασικούς Χάρτες ανίσχυρους σε όλες τις εκτάσεις “ΑΝ”, αφού θα εκκρεμεί (μέχρι πότε άραγε?) μία διαδικασία, στην οποία ο πολίτης δεν γνωρίζει αν εμπλέκεται, ή αν μπορεί να αιτηθεί ο ίδιος διορθώσεις (με βάση τη νομοθεσία μπορεί ακόμα και τώρα), ή ακόμα και να βρει το δίκιο του (μόνο με προσφυγή κατά απόρριψης της αίτησής του)
  11. Σημειωτέον ότι η διαδικασία του άρθρου 44 αφορά κυρίως περιπτώσεις της 1ης κατηγορίας αναδασωτέων (ισχυρών), αφού στη 2η περίπτωση δεν μιλάμε για άρση / ανάκληση κήρυξης αναδάσωσης, αφού εκτάσεις που εξαιρούνται έστω και λεκτικά της κήρυξης στην πραγματικότητα δεν κηρύχθηκαν ποτέ αναδασωτέες, για να μπορεί να γίνει και άρση με όμοια απόφαση (του Γ.Γ.)
  12. Η ανάρτηση των Δασικών Χαρτών θα έπρεπε να έρχεται για να λύσει προβλήματα, με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση των πολιτών, και όχι για να κρύψει κάτω από το χαλί επιτροπών και ανέφικτων ή ατέρμονων διαδικασιών.

Και ας μην ξεχνάμε ότι Δασικοί Χάρτες, άψογοι κατά τ’ άλλα και πλήρεις, χωρίς εξαιρέσεις και εκπτώσεις, έχουν αναρτηθεί και κυρωθεί σε αρκετές περιοχές της χώρας εδώ μερικά χρόνια. Δεν ανακαλύπτεται τώρα ο τροχός. Το μπάχαλο που συμβαίνει τώρα είναι συνδυασμός προχειρότητας, ανοργανωσιάς και οικονομικής δυσπραγίας την κρισιμότερη στιγμή. Η Πολιτεία αφού πλήρωσε εκατομμύρια ευρώ για να εκπονήσει Δασικούς Χάρτες με πλήρεις και αυστηρές Τεχνικές Προδιαγραφές, πέταξε μεγάλο μέρος της δουλειάς στα σκουπίδια και με ψίχουλα προσπαθεί να βγάλει άκρη, στις πλάτες της άπειρης Δασικής Υπηρεσίας, με την ανάρτηση και κύρωση των Δασικών Χαρτών.

Αναδασωτέες εκτάσεις: ακόμα μία εξαίρεση από την υποβολή αντιρρήσεων

Εκδόθηκε η πολυ-αναμενόμενη εγκύκλιος για τις αναδασωτέες εκτάσεις στους αναρτημένους (και υπό κατάρτιση – επικαιροποίηση – θεώρηση) Δασικούς Χάρτες, σύμφωνα με την οποία τα Δασαρχεία (ή οι Δ/νσεις Δασών άνευ Δασαρχείων) οφείλουν άμεσα και κατά προτεραιότητα να ενεργοποιήσουν τις διαδικασίες της παρ. 4 άρθρου 44 του ν.998/79, όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 35 παρ.3 του ν. 4280/14, σύμφωνα με την οποία διάταξη:

Όταν τροποποιείται ή ανακαλείται απόφασης κήρυξης έκτασης ως αναδασωτέας για οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αιτία απαιτείται απόφαση του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης, έπειτα από εισήγηση του αρμόδιου Δασάρχη, η οποία δημοσιεύεται στο ΦΕΚ. Η διαδικασία κινείται αυτεπάγγελτα ή έπειτα από αίτηση οποιουδήποτε έχοντος έννομο συμφέρον. Η προθεσμία για την παροχή της εισήγησης είναι 3 μήνες.

Από την ίδια εγκύκλιο προκύπτει ότι δεν υποβάλλονται αντιρρήσεις σε εκτάσεις που έχουν κηρυχθεί ως αναδασωτέες, επειδή οι αντιρρήσεις αφορούν μόνο στον χαρακτήρα δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων, σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 2 ν.3889/2010… (σημείωση: λες και οι αναδασωτέες δεν είναι δασικές εκτάσεις!)

Με λίγα λόγια, μετά τους οικισμούς και τις οικιστικές πυκνώσεις, ακόμα μία μεγάλη κατηγορία εκτάσεων εξαιρείται της υποβολής αντιρρήσεων, προκειμένου είτε οι Δασικές Υπηρεσίες αυτεπάγγελτα, είτε οι πολίτες μετά από αίτηση, να ενεργοποιήσουν τις διατάξεις του άρθρου 44 (περί ανάκλησης ή τροποποίησης των αποφάσεων κήρυξης).

Θα πρέπει, βέβαια, να σχολιάσουμε εδώ ότι το πρόβλημα με τις αναδασωτέες εκτάσεις αφορά, ως επί το πλείστον, περιπτώσεις ανέκαθεν αγροτικών εκτάσεων, που κηρύχθηκαν συλλήβδην ως αναδασωτέες, σε περιπτώσεις ευρύτερων αναδασωτέων, λόγω πυρκαγιάς, και με λεκτική διατύπωση για την εξαίρεση αυτών – χωρίς δηλαδή να εμφανίζονται οι ανέκαθεν αγροτικές εκτάσεις στο τοπογραφικό διάγραμμα της αναδασωτέας, αλλά να εξαιρούνται περιγραφικά. Ο νομοθέτης είχε ήδη προβλέψει στην παρ.8 του άρθρου 14 ν.998/79 (όπως τροποποιήθηκε με το ν.4280/14) την έκδοση Πράξης Χαρακτηρισμού, χωρίς ανάκληση / τροποποίηση της απόφασης αναδάσωσης (βλ. σχετικά εδώ). Η παραπομπή στη διαδικασία του άρθρου 44 σχετίζεται με δύο άλλες περιπτώσεις, που ελάχιστα αφορούν στην ανάρτηση του Δασικού Χάρτη και το μείζον πρόβλημα, που προαναφέρθηκε:

  • ανακλήσεις / άρσεις, λόγω επαναδημιουργίας της δασικής βλάστησης (απαιτείται όπου σχεδιάζεται επιτρεπόμενη επέμβαση σε δάσος/δασική έκταση και προϋποτίθεται η άρση της απόφασης αναδάσωσης)
  • τροποποιήσεις λόγω πλάνης ή εσφαλμένης τοποθέτησης ή αποσαφήνισης ορίων

Αφορά δηλαδή σε “κανονικές” (ισχυρές) κηρύξεις αναδασωτέων, χωρίς λεκτική εξαίρεση γεωργικών εκτάσεων, με πλήρες τοπογραφικό διάγραμμα, συντεταγμένες κλπ. Σε κάθε περίπτωση, θα φανεί στην πράξη εάν η εγκύκλιος λύσει τα προβλήματα που έχουν ανακύψει, αφού μεταθέτει το βάρος στα Δασαρχεία, που θα πρέπει να ετοιμάσουν εκατοντάδες εισηγήσεις άρσεων

Οι… Δηλωμένες Γεωργικές Εκτάσεις

Και τώρα που βρήκαμε παπά, να θάψουμε καμιά 10αριά!

Αυτό φαίνεται πως είναι το μότο της Κυβέρνησης σχετικά με τα προβλήματα και τις κοινωνικές αντιδράσεις που προκύπτουν μεσούσης της ανάρτησης του πρώτου πακέτου των Δασικών Χαρτών. Μετά το σήριαλ των προβληματικών αναδασωτέων και εποικιστικών εκτάσεων, ήρθαν στο προσκήνιο οι εκχερσωμένες γεωργικές εκτάσεις, που δηλώνονται στον ΟΠΕΚΕΠΕ και επιδοτούνται ως γεωργικές καλλιέργειες. Η δοκιμασμένη, λοιπόν, συνταγή των οικιστικών πυκνώσεων φαίνεται πως προτάθηκε από τον πρώην Αν.ΥΠΕΝ, και μάλιστα με τον ακόμα πιο καινοφανή όρο “γεωργικές πυκνώσεις”, σύμφωνα με δημοσίευμα στον Κυριακάτικο Τύπο.

Επειδή από αυτό εδώ το ιστολόγιο θέλουμε να κάνουμε εποικοδομητική κριτική, προτείνουμε οι γεωργικές εκτάσεις με ιώδες περίγραμμα να ονομαστούν με έναν περισσότερο δόκιμο όρο, όπως “Δηλούμενες Γεωργικές Γαίες“- ή ακόμα καλύτερα, ως “Δηλωμένες Γεωργικές Γαίες“…

Για να σοβαρευτούμε όμως: το θέμα των εκχερσώσεων αντιμετωπίζεται, αυτή τη στιγμή, επαρκώς από την υπάρχουσα νομοθεσία (βλέπε και εδώ). Οι Δασικοί Χάρτες πρέπει να είναι πλήρεις, χωρίς τρύπες και εκπτώσεις, κι αυτό που ξεκίνησε ως κακόγουστο αστείο με τους οικισμούς και τις οικιστικές πυκνώσεις, τείνει να εξελιχθεί σε πραγματικό εφιάλτη για όσους έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους, ώστε να συνταχθούν και να αναρτηθούν οι Δασικοί Χάρτες. Αναρτήσεις δεν γίνονται τώρα πρώτη φορά – έγιναν και στο παρελθόν, και μάλιστα χωρίς τρύπες. Η δρακόντεια δασική νομοθεσία υπάρχει από καιρό – απλά ο μαζικός χαρακτήρας των αναρτήσεων ανέδειξε και τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος. Τα βαθύτερα αίτια όμως είναι διαφορετικά, και ενδεικτικά μόνο παρατίθενται μερικά παρακάτω:

  • η κατάρτιση Δασικών Χαρτών σε επίπεδο Νομών είναι προβληματική σε όλα τα στάδια: κατάρτιση, επίβλεψη Σύμβασης, διορθώσεις, επικαιροποίηση, ανάρτηση, διαχείριση αντιρρήσεων. Το μόνο που εξυπηρέτησε ήταν τα μεγάλα ιδιωτικά γραφεία, και τις υποτιθέμενες οικονομίες κλίμακας της ΕΚΧΑ ΑΕ. Αλλά ακόμα κι έτσι, η ανάρτηση μπορούσε να γίνει σταδιακά, ξεκινώντας από τις λιγότερο προβληματικές περιοχές, σε επίπεδο ΟΤΑ
  • οι αλλαγές στους ορισμούς τους δάσους / δασικής έκτασης και των χορτολιβαδικών εκτάσεων και ο μη ποσοτικός προσδιορισμός κριτηρίων, προς όφελος της ομοιόμορφης εφαρμογής των κριτηρίων από τα δασικά όργανα σε όλη τη χώρα. Η νομολογία εμφανίζεται να έχει απορρίψει τα ποσοτικά κριτήρια, όμως η ουσία είναι ότι παραπέμπει στην επιστήμη της Δασικής Οικολογίας, η οποία ως θετική επιστήμη, χαρακτηρίζεται από σαφείς ορισμούς, ποσοτικά προσδιορισμένους, και όχι από αφηρημένες έννοιες, ερμηνευόμενες κατά το δοκούν
  • αφαιρώντας από τους Δασικούς Χάρτες τις περιπτώσεις εκτάσεων δασικού χαρακτήρα που άλλαξαν μορφή, αυτό που μένει είναι ο,τιδήποτε είναι δασική έκταση σήμερα. Τότε γιατί δεν κάναμε μια πλήρη και λεπτομερή καταγραφή του τι είναι σήμερα δάσος / δασική έκταση, και μάλιστα με περισσότερες λεπτομέρειες και πληροφορίες, και ν’ αφήσουμε για το παρελθόν μια άλλη διαδικασία; Ήτοι, γιατί δεν κάναμε μια καλή το περίφημο Δασολόγιο;

Οικιστικές πυκνώσεις: μωβ μουντζούρες στους Δασικούς Χάρτες

Ως γνωστόν, το θέμα των οικιστικών πυκνώσεων αποτέλεσε μία επινόηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, με σκοπό την εξαίρεση των αυθαίρετων οικισμών από τις διαδικασίες fast-track ανάρτησης και κύρωσης των Δασικών Χαρτών (για μελλοντική νομοθετική ρύθμιση του προβλήματος). Επιπλέον, για τι θέμα αυτό έχουν κατατεθεί σχετικές προσφυγές από το ΓΕΩΤΕΕ και την ΠΕΔΔΥ ενώπιον του ΣτΕ.

Τα κριτήρια προσδιορισμού των οικιστικών πυκνώσεων είναι γνωστά: ελάχιστος αριθμός κτιρίων 50 και απαιτούμενη πυκνότητα, μέχρι 100 κτίρια, 1 κτίριο / 500 τ.μ. Αυτό σημαίνει ότι μία οικιστική πύκνωση θα πρέπει να έχει έκταση τουλάχιστον 25 στρ.

Δεν θα σχολιάσουμε εδώ τα θέματα συνταγματικότητας ή επιστημονικής τεκμηρίωσης των κριτηρίων, αλλά το πώς τελικά υλοποιούνται στην πράξη οι οικιστικές πυκνώσεις, επάνω στο ταλαίπωρο κορμί των Δασικών Χαρτών. Σίγουρα, ακόμα και οι συνάδελφοι που ασχολήθηκαν με την τεκμηρίωση των αιτήσεων ακύρωσης δεν θα φανταζόντουσαν ότι οι Υπηρεσίες των Δήμων θα προέβαιναν στην οριοθέτηση ιωδών περιγραμμάτων κατά τρόπο απαράδεκτο και παράνομο, όπως δείχνουν οι παρακάτω εικόνες. Και φυσικά, τίθενται ορισμένα ερωτήματα προς τους συναρμόδιους φορείς (Δήμοι, Δασική Υπηρεσία – Κεντρική και Περιφερειακές, ΕΚΧΑ Α.Ε):
  • Γίνεται κάποιος, τυπικός έστω, έλεγχος, σχετικά με την εκπλήρωση των ποσοτικών κριτηρίων των οικιστικών πυκνώσεων; Ή αναρτώνται επί των Δασικών Χαρτών ελαφρά τη καρδία;
  • Κάθε οριοθετημένη οικιστική πύκνωση συνοδεύεται από απόφαση της αρμόδιας Υπηρεσίας; Υπογράφει κάποιος δημόσιος λειτουργός, ώστε να μπορούν να αναζητηθούν και τυχόν πειθαρχικές ή ποινικές ευθύνες, για οριοθετήσεις κατά παράβαση της σχετικής ΥΑ;
  • Ποιος ο ρόλος της Δασικής Υπηρεσίας στην αυθαίρετη αφαίρεση (αυθαίρετων) εκτάσεων από τη διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων; Είναι μόνο ρόλος παρατηρητή;

Τι είναι τα πολύγωνα “ΑΧ”; Χρειάζεται να υποβάλουμε αντίρρηση;

Υπάρχει μία ειδική κατηγορία (χορτολιβαδικών) εκτάσεων στον Δασικό Χάρτη, σχετικά σπάνια, υπό τον κωδικό “ΑΧ”, ήτοι: άλλης μορφής έκταση στα ιστορικά υπόβαθρα (Α/Φ 1945) και χορτολιβαδική έκταση στα πρόσφατα υπόβαθρα (Α/Φ 2007-2009) ή στις αυτοψίες. Για να εξηγούμαστε, όταν λέμε “χορτολιβαδική” έκταση εννοούμε, καταρχάς, δημόσια έκταση (ούτε ιδιωτική, ούτε εποικιστική), η οποία:

  • δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως δασική, με βάση το ελάχιστο ποσοστό δασοκάλυψης (~15%)
  • δεν περιβάλλεται από δάση και δασικές εκτάσεις, ή δεν βρίσκεται υπεράνω αυτών
  • δεν είναι πεδινή έκταση, δηλαδή <100 μ υψόμετρο και με μέση κλίση μέχρι 8% (βλ. π.δ. 32/2016)

Οι εν λόγω “δημόσιες χορτολιβαδικές εκτάσεις” υπάγονται πλέον στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας (περ. 5α και 5β του άρθρου 3 του ν.998/79, όπως ισχύει, μετά την τροποποίηση που επήλθε από την παρ. 4 άρθρου 32 του ν.4280/2014). Θυμίζουμε ότι, προ της τροποποίησης, οι χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις κατηγοριοποιούνταν στην παρ. 6β και 6γ του άρθρου 3 του ν. 998/79 (χωρίς διάκριση σε πεδινές και μη), δεν υπάγονταν στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, χαρτογραφούνταν όμως και διαχειρίζονταν προσωρινά από τη Δασική Υπηρεσία, και προορίζονταν είτε για δασώσεις, είτε με σκοπό την απόδοσή τους στις Γεωργικές Υπηρεσίες. Σημειώνεται ότι η πρόβλεψη αυτή συνεχίζει να ισχύει και σήμερα.

Με βάση τις Τεχνικές Προδιαγραφές κατάρτισης Δασικών Χαρτών, ο χαρακτηρισμός “ΑΧ” είναι μία ειδική περίπτωση, που αφορά μόνο σε περιπτώσεις εκτάσεων που στο ιστορικό υπόβαθρο (1945) ήταν καλυμμένες με νερό (π.χ. λίμνες) και σήμερα έχουν αποκαλυφθεί. Με βάση τη δασική νομοθεσία, δεν υπάγονται οπωσδήποτε στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, εκτάσεις που στις Α/Φ 1945 (ή στις Α/Φ 1960 αν δεν είναι ευκρινείς) είχαν αγροτική μορφή, και σήμερα εμφανίζονται ως χορτολιβαδικές (παρ. 6β του άρθρου 3 ν. 998/79, όπως τροποποιήθηκε με την παρ.4 του άρθρου 32 του ν. 4280/2014).

Παρατηρούμε, εν τούτοις, στους αναρτημένους Δασικούς Χάρτες, ότι περιλαμβάνονται τέτοιου είδους εκτάσεις (βλ. εικόνα), και ανακύπτει το ερώτημα εάν πρέπει να υποβληθούν αντιρρήσεις. Κατά την άποψή μας, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν στο οικείο ΣΥΑΔΧ, για τη διερεύνηση της δυνατότητας υποβολής αντίρρησης ατελώς.

Τέλος, το ερώτημα: τι απογίνεται, πλέον, με τις πεδινές χορτολιβαδικές εκτάσεις, το αφήνουμε στην κρίση των αναγνωστών…

Είναι το Πάρκο Αντώνης Τρίτσης δασική έκταση;

Γράφαμε τις προάλλες ότι ο τρόπος που γίνεται πλέον η ανάρτηση των Δασικών Χαρτών είναι, τουλάχιστον, απαράδεκτος. Πρακτικά, οι Δασικοί Χάρτες απεικονίζουν μόνο 2 καταστάσεις: αυτές με πράσινο χρώμα (δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις διαφόρων περιπτώσεων) και αυτές χωρίς χρώμα (υπόλοιπες περιοχές). Για να βρει κανείς περί τίνος πρόκειται κάθε φορά, πρέπει να χρησιμοποιεί διαδοχικά το σχετικό εργαλείο (“πληροφορία είδους έκτασης”).

Το γιατί άλλαξε ο παλιός καλός τρόπος (με τα χρώματα οριογραμμών και τους κωδικούς) υπάρχουν πολλαί απόψεις. Το πιθανότερο είναι ότι οι Δασικές Υπηρεσίες, πάνω στον πανικό τους να προλάβουν τις προθεσμίες για να αναρτήσουν τους χάρτες, έκαναν όπως-όπως όποιες διορθώσεις μπορούσαν (π.χ. ενσωμάτωση διοικητικών πράξεων), σε συνεργασία με τα ιδιωτικά γραφεία που για ένα κομμάτι ψωμί ανέλαβαν την επικαιροποίηση των χαρτών, και απλά δεν “έβαψαν” τις οριογραμμές σύμφωνα με τις Τεχνικές Προδιαγραφές, ούτε δημιούργησαν την σχετική Βάση Δεδομένων. Αυτό όμως είναι άλλο θέμα.

Το θέμα μας είναι μια όαση στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Αθηνών, μία τρύπα μέσα στην τρύπα των σχεδίων πόλεως, που εξαιρέθηκαν της ανάρτησης, το Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης Αντώνης Τρίτσης (βλ. εικόνα). Εντελώς τυχαία ανακαλύψαμε ότι στον Δασικό Χάρτη εμφανίζεται ως ΑΛ (άλσος – πάρκο) με επιπλέον πληροφορίες “ΔΑ” και 3 (=εντός σχεδίου πόλεως). Το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι ενώ είναι έκταση που σαφώς υπάγεται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, εν τούτοις δεν έχει πράσινο χρώμα. Επαναλαμβάνουμε και πάλι: το ανακαλύψαμε εντελώς τυχαία, πατώντας δηλαδή με το εργαλείο “Πληροφορίες” για να δούμε αν είναι εντός ή εκτός ανάρτησης. Για το τι συνέβη εκεί, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε. Το πιθανότερο είναι ότι κατά λάθος δεν ενσωματώθηκε στην “τρύπα” του Π.Σ. Αθηνών. Και επειδή, οι χαρακτηρισμοί “ΑΛ” είναι παραδεκτοί μόνο εντός των οικισμών (εξ ου και ο κωδικός 3), οι προγραμματιστές της ΕΚΧΑ ΑΕ δεν σκέφτηκαν ότι θα μπορούσε να παρεισφρήσει πολύγωνο με χαρακτηρισμό ΑΛ στις αναρτημένες περιοχές, ώστε να το “χρεώσουν” με πράσινο χρώμα!

Όσον αφορά το ερώτημα αν συντρέχει λόγος υποβολής αντίρρησης στην περίπτωση αυτή, το πιθανότερο είναι πως όχι. Με βάση πρόσφατη εγκύκλιο, σε λίγες μέρες και το Πάρκο Αντώνη Τρίτση θα εξαιρεθεί της ανάρτησης…

Διαβάστε αύριο: Τι είναι τα πολύγωνα “ΑΧ”; Χρειάζεται να υποβάλουμε αντίρρηση;

 

Αναρτήθηκε ο Δασικός Χάρτης Μαγνησίας!

Εδώ και λίγες ώρες είναι “στον αέρα” το τελευταίο κύμα αναρτήσεων Δασικών Χαρτών*, στο οποίο περιλαμβάνονται τρεις (3) μεγάλες περιοχές, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον: ο Ν. Μαγνησίας (πλην του ΟΤΑ Βόλου, Αγχιάλου, Σκιάθου και Αλοννήσου, όπου συντάχθηκαν Δασικοί Χάρτες με παλαιότερα προγράμματα και δεν έχουν ακόμα επικαιροποιηθεί), ο Ν. Ιωαννίνων (από τους μεγαλύτερους, σε έκταση, Νομούς στην Ελλάδα) και η Π.Ε.Νήσων Πειραιά (Πόρος, Αίγινα, Τροιζηνία κλπ).

Λόγω καταγωγής, αλλά και λόγω ιδιαιτερότητας, θ’ αφιερώσουμε δυο λόγια στο Ν. Μαγνησίας: η κατάρτιση Δασικού Χάρτη για μία περιοχή, όπως το Πήλιο, αποτελεί πραγματικό άθλο, και επιστημονική πρόκληση συνάμα, αφού αποτελεί μία από τις πιο σύνθετες και περίπλοκες καταστάσεις, από άποψη φυσιογνωμίας, ιστορίας, πολιτισμικών στοιχείων κ.λπ. Ένα ολόκληρο βουνό, όπου ο άνθρωπος ζει εδώ και εκατοντάδες χρόνια σε πλήρη αρμονία με το φυσικό περιβάλλον, με τα περίφημα 24 χωριά και τους πολλαπλάσιους οικισμούς, με τη μεγάλη αξία γης (συναισθηματική, οικοπεδική, αγροτική, τουριστική), με την σπουδαία ιστορία, και τα μυθολογικά στοιχεία. Μία περιοχή που έζησε τον εφιάλτη των δασικών πυρκαγιών, ιδίως το 2007 (για τα προβλήματα των ευρύτερων αναδασωτέων λόγω πυρκαγιών, διαβάστε εδώ ).

Πρόκειται, επίσης, για μία περιοχή όπου δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η κτηματογράφηση, που σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες γης θα πρέπει να ξεσκονίσουν παλαιούς τίτλους, διαθήκες, συμβόλαια σχεδόν ενός αιώνα πριν, και πιθανότατα να κάνουν και τοπογραφικά διαγράμματα. Πρόκειται για έναν “μπελά” στον οποίο μπαίνουν οι ιδιοκτήτες γης, αλλά που δεν θα πάει χαμένος, αφού όταν έρθει και η ώρα της κτηματογράφησης, όλα αυτά θα χρειαστούν εκ νέου. Το κακό είναι ότι ο πολίτης μπαίνει σε διπλό κόπο.

Τέλος, να επισημάνουμε ότι στο Πήλιο, σε γενικές γραμμές, δεν υπάρχουν δημόσια δάση ή δασικές εκτάσεις (ή είναι ελάχιστα), αφού στις περισσότερες περιπτώσεις στο παρελθόν έγινε παραχώρηση εκτάσεων υπέρ των τότε Κοινοτήτων. Άρα μιλάμε για δημοτικά (πλέον) δάση. Τυχόν δασικός χαρακτηρισμός σημαίνει, πιθανότατα, αμφισβήτηση της κυριότητας της έκτασης μεταξύ του τοπικού Δήμου και των ιδιωτών.

Λόγω των πολλών ιδιαιτεροτήτων στην εν λόγω περιοχή, συνίσταται στους ενδιαφερόμενους να εξετάσουν άμεσα τον χαρακτήρα της ακίνητης περιουσίας τους (στην ειδική εφαρμογή της ΕΚΧΑ ΑΕ, εδώ), ώστε σε περίπτωση που εμφανίζεται έκταση με δασικό χαρακτήρα, να γίνει έγκαιρα η κατάλληλη προετοιμασία.

*απομένει για την επόμενη Παρασκευή 17/2 ο Ν. Χαλκδικής

Το πρόβλημα των αναδασωτέων εκτάσεων

Στην αχίλλειο πτέρνα της υπό εξέλιξη ανάρτησης Δασικών Χαρτών εξελίσσεται το θέμα των αναδασωτέων εκτάσεων μεγάλων πυρκαγιών, με λιγότερο ή περισσότερο σαφές περίγραμμα (περίμετρο) και λεκτική εξαίρεση των γεωργικών εκτάσεων εντός της περιμέτρου. Κι αυτό συμβαίνει επειδή μεγάλες εκτάσεις (χωράφια, οικισμοί, νεκροταφεία κλπ) που ποτέ δεν ήταν δασικές, ξαφνικά κηρύσσονται αναδασωτέες μόνο και μόνο επειδή έτυχε να βρίσκονται μέσα στην περίμετρο αυτή. Δεν έφτανε δηλαδή το πρώτο κακό που βρήκε τους ανθρώπους που σχετίζονται με τις εκτάσεις αυτές (δηλαδή η φυσική καταστροφή, η πυρκαγιά), ήρθε και το έσχατο να τους αποτελειώσει, μεσούσης της οικονομικής κρίσης.

Μία λύση ήταν, φυσικά, οι συγκεκριμένες αναδασωτέες εκτάσεις να μην αποτυπωθούν καθόλου, ή να αποτυπωθεί η περίμετρός τους και εντός αυτών να αποτυπωθούν κανονικά τα γεωτεμάχια, με πρωτεύοντα χαρακτηρισμό όμως “ΑΑ” στις ανέκαθεν γεωργικές εκτάσεις. Επειδή στις περισσότερες περιπτώσεις τα πολύγωνα υπάρχουν και λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η νομοθεσία επιτρέπει την έκδοση Πράξης Χαρακτηρισμού (άρθρο 14 του ν.998/79, όπως ισχύει μετά την τροποποίηση από το άρθρο 34 του ν.4280/14, παρ.8) χωρίς μερική άρση της αναδάσωσης, προτείνεται, για τις διοικητικές πράξεις γενικότερα, να εκδοθεί η παρακάτω οδηγία:

  • Η υποβολή αντιρρήσεων σε περίπτωση διοικητικών πράξεων (ΠΑ, ΠΔ, ΠΧ και ΑΝ) είναι παραδεκτή μόνο ως προς την ορθή τοποθέτηση των ορίων και όχι ως προς τον χαρακτήρα της έκτασης.
  • Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η αμφισβήτηση του χαρακτήρα της έκτασης στις περιπτώσεις ευρύτερων αναδασωτέων εκτάσεων (ΑΝ), οι οποίες εξαιρούν λεκτικά (περιγραφικά) εκτάσεις εσωτερικά της περιμέτρου αυτών, χωρίς να έχουν αποτυπώθει τα εν λόγω όρια στα τοπογραφικά διαγράμματα που συνοδεύουν τις αποφάσεις αυτές, κατά την έννοια της παρ. 8, εδάφιο β του άρθρου 34 του ν.4280/14. Η σχετική ενημέρωση των ενδιαφερομένων, για τις αναδασωτέες εκτάσεις που εμπίπτουν στην περίπτωση αυτή, γίνεται μέσω των ΣΥΑΔΧ. Ειδικά για τις περιπτώσεις που εμφανίζεται ως “επιπλέον πληροφορία” η ένδειξη “ΑΑ”, υποβάλλεται αντίρρηση ατελώς μέσω των ΣΥΑΔΧ. Σε κάθε άλλη περίπτωση υποβάλλεται αντίρρηση με τα προβλεπόμενα τέλη